ონკანის წყალი(ასევე ცნობილია, როგორც ონკანის წყალი, ონკანის წყალი ან მუნიციპალური წყალი) არის წყალი, რომელიც მიეწოდება ონკანებისა და სასმელი შადრევნების სარქველებიდან. ონკანის წყალი, როგორც წესი, გამოიყენება დასალევად, საჭმლის მოსამზადებლად, დასაბანად და ტუალეტების ჩასარეცხად. შიდა ონკანის წყალი ნაწილდება „შიდა მილების“ მეშვეობით. ამ ტიპის მილები უძველესი დროიდან არსებობდა, მაგრამ ის მხოლოდ მე-19 საუკუნის მეორე ნახევრამდე მიეწოდებოდა მცირე რაოდენობის ადამიანებს, სანამ ის დღევანდელ განვითარებულ ქვეყნებში პოპულარული არ გახდა. ონკანის წყალი მე-20 საუკუნეში ბევრ რეგიონში გავრცელდა და ამჟამად ძირითადად ღარიბებში, განსაკუთრებით განვითარებად ქვეყნებში, აკლია.
ბევრ ქვეყანაში ონკანის წყალი, როგორც წესი, სასმელ წყალთან ასოცირდება. სამთავრობო უწყებები, როგორც წესი, ზედამხედველობას უწევენ მის ხარისხს.ონკანის წყალისაყოფაცხოვრებო წყლის გაწმენდის მეთოდები, როგორიცაა წყლის ფილტრები, ადუღება ან დისტილაცია, შეიძლება გამოყენებულ იქნას ონკანის წყლის მიკრობული დაბინძურების სამკურნალოდ, მისი სასმელად ვარგისიანობის გასაუმჯობესებლად. ტექნოლოგიების (მაგალითად, წყლის გამწმენდი ნაგებობების) გამოყენება, რომლებიც სუფთა წყლით ამარაგებენ სახლებს, ბიზნესებსა და საზოგადოებრივ შენობებს, სანიტარული ინჟინერიის ერთ-ერთი მთავარი ქვესფეროა. წყალმომარაგების „ონკანის წყლის“ დარქმევა განასხვავებს მას სხვა ძირითადი მტკნარი წყლის ტიპებისგან, რომლებიც შეიძლება ხელმისაწვდომი იყოს; ესენია წვიმის წყლის შემგროვებელი აუზებიდან მიღებული წყალი, სოფლის ან ქალაქის ტუმბოებიდან მიღებული წყალი, ჭებიდან, ნაკადულებიდან, მდინარეებიდან ან ტბებიდან (სასმელად ვარგისიანობა შეიძლება განსხვავდებოდეს) მიღებული წყალი.
ფონი
დიდი ქალაქების ან გარეუბნების მოსახლეობისთვის ონკანის წყლით უზრუნველყოფა მოითხოვს რთულ და კარგად შემუშავებულ შეგროვების, შენახვის, გადამუშავებისა და განაწილების სისტემას და, როგორც წესი, ეს სამთავრობო უწყებების პასუხისმგებლობაა.
ისტორიულად, საჯაროდ ხელმისაწვდომი გაწმენდილი წყალი დაკავშირებულია სიცოცხლის ხანგრძლივობის მნიშვნელოვან ზრდასთან და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის გაუმჯობესებასთან. წყლის დეზინფექციას შეუძლია მნიშვნელოვნად შეამციროს წყლით გადამდები დაავადებების, როგორიცაა მუცლის ტიფი და ქოლერა, რისკი. მთელ მსოფლიოში სასმელი წყლის დეზინფექციის დიდი საჭიროება არსებობს. ქლორირება ამჟამად წყლის დეზინფექციის ყველაზე ფართოდ გამოყენებული მეთოდია, თუმცა ქლორის ნაერთებს შეუძლიათ რეაქციაში შევიდნენ წყალში არსებულ ნივთიერებებთან და წარმოქმნან დეზინფექციის თანმდევი პროდუქტები (DBP), რომლებიც პრობლემებს უქმნის ადამიანის ჯანმრთელობას. მიწისქვეშა წყლებზე მოქმედი ადგილობრივი გეოლოგიური პირობები გადამწყვეტი ფაქტორებია სხვადასხვა ლითონის იონების არსებობისთვის, რომლებიც, როგორც წესი, წყალს „რბილს“ ან „მაგარს“ ხდის.
ონკანის წყალი კვლავ დაუცველია ბიოლოგიური ან ქიმიური დაბინძურების მიმართ. წყლის დაბინძურება კვლავ სერიოზულ ჯანმრთელობის პრობლემას წარმოადგენს მთელ მსოფლიოში. დაბინძურებული წყლის დალევით გამოწვეული დაავადებები ყოველწლიურად 1.6 მილიონ ბავშვს კლავს. თუ დაბინძურება საზოგადოებრივი ჯანმრთელობისთვის საზიანოდ ითვლება, მთავრობის წარმომადგენლები, როგორც წესი, წყლის მოხმარებასთან დაკავშირებით რეკომენდაციებს გასცემენ. ბიოლოგიური დაბინძურების შემთხვევაში, როგორც წესი, რეკომენდებულია, რომ მაცხოვრებლებმა წყალი აადუღონ ან დალევამდე ალტერნატივად ბოთლის წყალი გამოიყენონ. ქიმიური დაბინძურების შემთხვევაში, მაცხოვრებლებს შეიძლება ურჩიონ, რომ პრობლემის მოგვარებამდე სრულად თავი შეიკავონ ონკანის წყლის დალევისგან.
ბევრ რაიონში, ონკანის წყალს ფტორის დაბალი კონცენტრაციით (< 1.0 ppm F) განზრახ ემატება კბილების ჯანმრთელობის გასაუმჯობესებლად, თუმცა „ფტორირება“ ზოგიერთ თემში კვლავ საკამათო საკითხია (იხილეთ წყლის ფტორირებასთან დაკავშირებული დავა). თუმცა, მაღალი კონცენტრაციის მქონე წყლის (> 1.5 ppm F) ხანგრძლივმა მოხმარებამ შეიძლება გამოიწვიოს სერიოზული გვერდითი მოვლენები, როგორიცაა კბილების ფლუოროზი, მინანქრის ნადები და ჩონჩხის ფლუოროზი, ასევე ბავშვებში ძვლების დეფორმაციები. ფლუოროზის სიმძიმე დამოკიდებულია წყალში ფტორის შემცველობაზე, ასევე ადამიანების დიეტასა და ფიზიკურ აქტივობაზე. ფტორის მოცილების მეთოდები მოიცავს მემბრანაზე დაფუძნებულ მეთოდებს, დალექვას, შეწოვას და ელექტროკოაგულაციას.
რეგულაცია და შესაბამისობა
ამერიკა
აშშ-ის გარემოს დაცვის სააგენტო (EPA) არეგულირებს გარკვეული დამაბინძურებლების დასაშვებ დონეებს საზოგადოებრივი წყალმომარაგების სისტემებში. ონკანის წყალი შეიძლება ასევე შეიცავდეს მრავალ დამაბინძურებელს, რომლებიც არ რეგულირდება EPA-ს მიერ, მაგრამ შეიძლება საზიანო იყოს ადამიანის ჯანმრთელობისთვის. საზოგადოებრივი წყლის სისტემები - ის სისტემები, რომლებიც მთელი წლის განმავლობაში ემსახურება ერთი და იგივე ჯგუფის ადამიანებს - ვალდებულნი არიან მომხმარებლებს მიაწოდონ ყოველწლიური „მომხმარებელთა ნდობის ანგარიში“. ანგარიში განსაზღვრავს დამაბინძურებლებს (ასეთის არსებობის შემთხვევაში) წყლის სისტემაში და განმარტავს მათ პოტენციურ ზემოქმედებას ჯანმრთელობაზე. კაჟნის ტყვიის კრიზისის (2014) შემდეგ, მკვლევარებმა განსაკუთრებული ყურადღება დაუთმეს სასმელი წყლის ხარისხის ტენდენციების შესწავლას მთელ შეერთებულ შტატებში. ტყვიის არაუსაფრთხო დონეები აღმოაჩინეს ონკანის წყალში სხვადასხვა ქალაქში, როგორიცაა სებრინგი, ოჰაიო 2015 წლის აგვისტოში და ვაშინგტონი, კოლუმბიის ოლქი 2001 წელს. მრავალრიცხოვანმა კვლევებმა აჩვენა, რომ საშუალოდ, საზოგადოებრივი წყლის სისტემების (CWS) დაახლოებით 7-8% ყოველწლიურად არღვევს უსაფრთხო სასმელი წყლის შესახებ კანონის (SDWA) ჯანმრთელობის საკითხებს. სასმელ წყალში დამაბინძურებლების არსებობის გამო, შეერთებულ შტატებში ყოველწლიურად მწვავე გასტროენტერიტის დაახლოებით 16 მილიონი შემთხვევა ფიქსირდება.
წყალმომარაგების სისტემის მშენებლობამდე ან მოდიფიცირებამდე, დიზაინერებმა და კონტრაქტორებმა უნდა გაეცნონ ადგილობრივ სანტექნიკურ კოდებს და მიიღონ მშენებლობის ნებართვები. არსებული წყლის გამაცხელებლის შეცვლას შეიძლება დასჭირდეს ნებართვა და სამუშაო შემოწმება. აშშ-ის სასმელი წყლის მილსადენის სახელმძღვანელოს ეროვნული სტანდარტი არის NSF/ANSI 61-ის მიერ სერტიფიცირებული მასალა. NSF/ANSI-მ ასევე დაადგინა სტანდარტები მრავალი ქილის სერტიფიცირებისთვის, თუმცა ეს მასალები დაამტკიცა სურსათისა და წამლის ადმინისტრაციამ (FDA).
გამოქვეყნების დრო: 2022 წლის 6 იანვარი